FCA là gì? Một điều khoản khá được ưa chuộng bởi người mua khi giao thương hàng hóa ở phạm vụ quốc tế.
FCA là gì?
FCA là viết tắt của Free Carrier, là một điều khoản có trong Incoterm được quy định bởi ICC (Cơ quan quản lý thương mại quốc tế). Theo điều khoản FCA, người bán sắp xếp hầu hết hoặc tất cả các công đoạn của nước xuất khẩu (ví dụ: hải quan, vận tải đường bộ trong nước xuất khẩu). Người mua sắp xếp tất cả các công đoạn vận chuyển còn lại xuất phát từ cảng xuất hàng cho đến địa điểm nhận.
Trách nhiệm của người bán và người mua
Người bán phải chịu trách nhiệm về tất cả các công việc tại quốc gia của họ cho đến khi hàng hóa được giao cho người vận chuyển tại cảng được người mua chỉ định.
Trách nhiệm của người bán
Theo FCA, người bán phải xử lý toàn bộ quy trình xuất khẩu cho các sản phẩm mà họ đang bán. Khi hàng hóa đã sẵn sàng được xếp lên tàu, trách nhiệm sẽ được chuyển cho người mua. Dưới đây là phần thuộc về trách nhiệm của người bán:
- Đóng gói hàng xuất khẩu: Hàng hóa phải được đóng gói để xuất khẩu. Một số quốc gia có những yêu cầu riêng về cách thức xuất khẩu sản phẩm. Điều này có thể bao gồm các dấu hiệu cụ thể trên bao bì, hoặc các loại bao bì. Bên chịu trách nhiệm về khía cạnh này phải đảm bảo bao bì phù hợp với các quy định xuất khẩu.
- Phí bốc hàng: Đây là chi phí xếp dỡ hàng hóa từ nơi của người bán lên các phương tiện vận chuyển.
- Giao hàng đến Cảng / Địa điểm: Khi hàng hóa được xếp lên xe tải, đây là các khoản phí liên quan đến việc vận chuyển hàng hóa từ địa điểm của người bán đến cảng hoặc địa điểm mà hàng hóa sẽ được xuất khẩu. Trong hầu hết các trường hợp, cảng hoặc địa điểm sẽ là cảng biển, sân bay hoặc ga đường sắt.
- Các loại thuế xuất khẩu và thủ tục thông quan: Các chi phí và trách nhiệm liên quan đến việc xuất khẩu hàng hóa từ nước xuất xứ. Điển hình như quá trình kiểm tra hải quan, kiểm tra trước khi giao hàng hoặc bất kỳ thủ tục thông quan đặc biệt nào cần thiết để xuất khẩu hàng hóa.
Các trách nhiệm trên hoàn toàn thuộc về người bán khi giao dịch theo FCA Incoterm. Sẽ bị coi là vi phạm hợp đồng mua bán nếu người bán yêu cầu bồi thường từ bất kỳ trách nhiệm nào ở trên. Khi người bán báo giá cho người mua sẽ bao gồm chi phí này.
Khi các trách nhiệm này đã được đáp ứng, hàng hóa có thể được chuyển cho người mua. Tất cả rủi ro liên quan đến các bước sau sẽ thuộc về người mua.
Trách nhiệm của người mua
Khi hàng hóa được thông quan và đến địa điểm xuất khẩu, trách nhiệm sẽ chuyển sang người mua, dưới đây là những trách nhiệm mà người mua phải thực hiện để kết thúc quá trình hậu cần:
- Phí bến bãi xuất khẩu: Bất kỳ chi phí hoặc yêu cầu nào liên quan đến bến tàu, như phí cho hoa tiêu dẫn tàu, …
- Cước vận chuyển: Là cước phí vận chuyển hàng hóa từ cảng xuất phát đến cảng đến.
- Bảo hiểm: Bảo hiểm là không bắt buộc, nhưng nếu người mua chọn các gói bảo hiểm thì họ sẽ là người chi trả.
- Phí tại bến đích: Khi hàng hóa đã đến cảng đích, mọi khoản phí tại bến liên quan đến việc xếp dỡ hàng, chuyển tải và giữ hàng khi hàng hóa chờ đợi quy trình nhập khẩu chính thức.
- Phí giao hàng: Vận chuyển hàng hóa từ cảng đến đến địa điểm giao hàng.
- Các loại thuế nhập khẩu và thủ tục thông quan: Chi phí và trách nhiệm liên quan đến việc nhập khẩu hàng hóa thuộc về người mua.
Chi tiết về cách FCA hoạt động
Địa điểm được thỏa thuận trước này có thể là kho giao nhận hàng hóa của người mua hoặc cảng xếp hàng. Thỏa thuận sẽ thể hiện FCA và nêu rõ địa điểm nơi mà việc chuyển hàng từ người bán sang người mua sẽ diễn ra.
Thông thường, người mua sẽ thu xếp phương tiện vận tải để lấy hàng từ kho của người bán hoặc sử dụng một công ty giao nhận để quản lý việc này.
Khi người mua và người bán không có thỏa thuận nào về địa điểm chuyển hàng thì người bán có thể giao hàng cho người mua tại địa điểm phù hợp nhất. Ở đây, ‘địa điểm thích hợp’ do người bán quyết định dựa trên sự thuận tiện của cả hai bên.
Trách nhiệm của người bán trong FCA Incoterms bao gồm việc hoàn thành tất cả các thủ tục xuất khẩu để hàng được thông quan xuất khẩu.
Một thỏa thuận với FCA Incoterms thông thường sẽ nêu rõ loại bao bì và nhãn mác sẽ được thực hiện bởi người bán khi hàng hóa được giao cho người mua.
Sau khi thông quan xuất khẩu được thông quan và hàng hóa được chất lên phương tiện của người vận chuyển một cách an toàn, điều khoản FCA được coi là đã hoàn thành thành công.
Từ đó, trách nhiệm của hàng hóa là với người mua. Việc dỡ hàng khỏi phương tiện vận chuyển sau đó sẽ do người mua chịu trách nhiệm.
FCA Incoterms 2020 là phiên bản mới nhất, bao gồm hướng dẫn người vận chuyển phát hành vận đơn xác nhận rằng hàng hóa đã được xếp lên tàu.
Vận đơn này có thể được phát hành ngay cả khi hàng hoá đã được người vận chuyển thu gom và đang trên đường đến cảng.
Những vận đơn như vậy được phát hành khi người vận chuyển nội địa thu tiền sẽ ghi ngày nhận hàng. Nó sẽ hiển thị ‘Đã nhận cho lô hàng’.
Hãng tàu sẽ phát hành một vận đơn khác vào một ngày sau đó ghi rõ ngày hàng đã được xếp lên tàu.
Thuận lợi và bất lợi cho người mua với FCA
Ưu điểm
Các thương nhân quốc tế và các công ty vận chuyển muốn giải thích rằng EXW là Incoterm tồi tệ nhất đối với người mua, vì mọi rủi ro đều đổ lên đầu họ. Với FCA, người mua giành lại một số quyền kiểm soát, phía người bán chịu trách nhiệm về các thủ tục xuất khẩu. Khi so sánh FCA và EXW, FCA có lợi thế hơn nhiều cho người mua.
FCA cho phép người mua có quyền kiểm soát cuối cùng đối với việc vận chuyển sản phẩm của họ sau khi hàng hóa đã được xuất khẩu chính thức từ nước xuất xứ. Một số người mua cảm thấy rằng họ có thể tận dụng Incoterm này vì khả năng kiểm soát nhiều công đoạn trong quá trình hậu cần.
Với FCA, người mua có thể dựa vào nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển của mình để tìm ra mức giá và giải pháp tốt nhất cho hàng hóa từ cảng xuất phát đến điểm đến cuối cùng.
Người mua sẽ chọn sử dụng FCA Incoterm khi họ tin tưởng rằng nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển của họ có thể cung cấp mức chi phí bốc hàng tốt hơn so với người bán.
Nhược điểm
Có một lý do khiến FCA không phổ biến như FOB cho các chuyến hàng đường biển. FCA yêu cầu các bước bổ sung tại cảng xuất xứ khiến người mua phải chịu trách nhiệm về chi phí bến bãi và bốc hàng. Mặc dù những chi phí này không phải là vấn đề để người mua phải trả, nhưng sự kém hiệu quả sẽ phát sinh. Bất cứ khi nào có vấn đề xảy ra trong quá trình vận chuyển, bên tốt nhất để giải quyết vấn đề phụ thuộc vào việc hàng hóa ở quốc gia của người bán hay quốc gia của người mua.
ICC chỉ khuyến nghị sử dụng Incoterm này với các lô hàng được đóng trong container. Trong hầu hết các giao dịch vận chuyển bằng container, container sẽ di chuyển từ kho của người bán đến nhà ga, nên rủi ro thường chỉ xảy ra sau quá trình này.
Tuy nhiên, trong trường hợp, FCA là một Incoterm được báo giá, và người mua yêu cầu vận chuyển hàng hóa đến điểm khác với cảng, chẳng hạn như nhà kho của người giao nhận, rủi ro chuyển giao xảy ra khi xe tải đến điểm đến. Trong trường hợp này, người mua sẽ được yêu cầu trang trải các chi phí để dỡ hàng tại kho giao nhận của họ, đồng thời chịu trách nhiệm về các thủ tục xuất khẩu, bến bãi và phí vận chuyển.
Nếu bạn đang vận chuyển theo FCA, nhưng không chuyển hàng trực tiếp từ nhà máy đến tàu, thì có rất ít sự khác biệt giữa FCA và EXW.
Khi nào nên áp dụng điều khoản FCA?
Người mua có thể áp dụng FCA trong các trường hợp sau:
- Hàng hóa được đóng trong container.
- Có kiến thức về quy trình hậu cần và các yêu cầu ở quốc gia của người bán hoặc đang sử dụng dịch vụ vận chuyển.
- Khi người bán thích FCA hơn FAS hoặc FOB.
- Hàng hóa được vận chuyển thẳng đến điểm xuất khẩu chứ không phải đến kho của nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển.
Nếu bốn điều kiện trên có thể được đáp ứng, FCA sẽ là lựa chọn tối ưu.
Câu hỏi thường gặp về FCA
Ai là người thanh toán cước phí khi áp dụng FCA?
Theo điều khoản FCA, người mua chịu mọi chi phí vận chuyển kể từ khi tiếp nhận hàng hóa tạo điểm xuất khẩu.
Sự khác biệt giữa FCA và FOB là gì?
FCA là một Incoterm hoạt động cho tất cả các phương thức vận tải. FOB chỉ được sử dụng trong các lô hàng đường thủy. Theo FOB, người bán chịu trách nhiệm xếp hàng hóa lên tàu, nhưng với FCA, người mua chịu trách nhiệm. Rủi ro chuyển nhượng FCA diễn ra tại một điểm đã thỏa thuận, trong khi với FOB, người mua chịu rủi ro trên tàu.
FCA có bao gồm thủ tục hải quan không?
Theo FCA, người bán chịu trách nhiệm về thuế xuất khẩu và thủ tục thông quan, người mua chịu trách nhiệm về thuế nhập khẩu và thủ tục thông quan tại điểm đến.